Voorzitterschap Tweede Kamer: de strijd is begonnen

Martin Bosma, Ton Elias, Madeleine van Toorenburg en Khadija Arib hopen woensdag allemaal als winnaar uit de bus te komen. Wie zijn deze vier politici, die zich momenteel warmlopen om Anouchka van Miltenburg op te volgen? Waar zetten zij op in? En hoe zijn hun kansen?

Martin Bosma
PVV'er Martin Bosma is de meestatypische kandidaat van de vier. De 51-jarige Bosma werkte voordat hij de politiek in ging bijna twintig jaar als journalist. Na de aanslagen van 11 september in New York en de aanslag op Theo van Gogh besloot hij het roer om te gooien. Hij schreef twee boeken over linkse misstanden. 

Bosma wordt gezien als de huisideoloog van de PVV. Hij was de afgelopen zes jaar ondervoorzitter in de Kamer en wordt vooral geroemd om zijn gevatte, snelle stijl. Zijn partij-komaf zou hem echter wel eens in de weg kunnen staan, zeker gezien het feit dat een Kamervoorzitter ook het gezicht van het parlement is voor het buitenland.

Ton Elias
Ook VVD'er Ton Elias (60) begon als journalist, maar rolde uiteindelijk na een verzoek van Mark Rutte de politiek in. In 2012 kwam hij slechts een paar stemmen tekort om kandidaat-Kamervoorzitter van de VVD te worden. Inmiddels gaat hij zijn achtste jaar in de Kamer in.

Elias wordt geroemd om zijn dossierkennis en natuurlijke gezag. Onder zijn leiding werd er twee jaar lang onderzoek gedaan naar ICT-projecten bij de overheid. Het resultaat was een vernietigend rapport, waar de Kamer niet omheen kon. In een tweet maandagavond gaf Elias aan dat hij debatten als voorzitter zeker niet uit de weg zal gaan. Die voorliefde voor debatteren wordt echter ook wel als een minpunt gezien.

Madeleine van Toorenburg
CDA'er Madeleine van Toorenburg (47) kun je met recht een taaie noemen. Voordat de juriste in de politiek stapte, werkte ze jarenlang als gevangenisdirecteur. Een van haar meest memorabele acties in die functie was het in 2000 eigenhandig bedwingen van een gevangenenopstand in Kosovo. De gevangenen bedankten haar daar achteraf voor en deden haar een juwelendoosje cadeau.

Van Toorenburg zette zichzelf op de kaart als voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie Fyra. Onder haar bezielende leiding kwam de onderste steen boven. Toch is ze in vergelijking met de andere drie kandidaten nog aardig groen. Ze is de enige die geen onderdeel uitmaakt van het presidium en wordt dus gezien als een neutrale partij. Het feit dat ze nog nooit een groot debat heeft geleid en het imago van een schooljuf heeft, zou echter ook tegen haar kunnen werken.

Khadija Arib
Waar Van Toorenburg een onbeschreven blad lijkt, is PvdA'er Khadija Arib (55) eerder een veteraan. De van oorsprong Marokkaanse sociologe zit al sinds 1998 in de Tweede Kamer. Al voor die tijd zette ze zich sterk in voor mensenrechten, in het bijzonder die van vrouwen. Dat leverde haar in 1989 een paar nachtjes in een Marokkaanse politiecel op.

Ook Arib gaat een debat niet uit de weg. In september vorig jaar was ze de enige in haar fractie die een ruimhartiger vluchtelingenbeleid steunde. Ze stelde zich in 2012 al eens kandidaat voor het voorzitterschap, maar verloor in de derde schriftelijke stemronde van Van Miltenburg met 90 tegen 56 stemmen. Ook woensdag wordt het spannend voor haar: meerdere partijen gaven al aan Arib niet te zullen steunen.

NOS.nl/ © ANP