Wachtgeld Kamerleden opnieuw ter discussie

Leek het er vorige week nog op dat Hachchi geen gebruik zou maken van wachtgeld, maandag kwam er een heel andere verklaring. Nadat ze vanuit New York had gebeld met D66-leider Alexander Pechtold, liet de partij weten dat Hachchi 'er naar streeft te kunnen afzien van wachtgeld, zodra ze een baan heeft'. En dat wekt wrevel.

Hachchi is niet gedwongen te vertrekken, ze heeft zélf plotseling besloten iets anders te gaan doen. Om te gaan helpen bij de campagne van Hillary Clinton, zo luidt de verklaring. En het is maar de vraag of ze daarvoor betaald gaat worden en dus geen wachtgeld meer krijgt.

Niet langer houdbaar
Volgens veel critici is dit niet waar de regeling voor is bedoeld. Voor oppositiepartij SP is de ophef rond Hachchi's vertrek aanleiding weer te pleiten voor afschaffing van de wachtgeldregeling. ,,Wij bedenken hier regels voor anderen. Die regels zijn dus ook goed genoeg voor onszelf,'' zegt SP'er Ronald van Raak. ,,Dat geldt ook voor de WW. Er is geen enkele reden te bedenken waarom politici een ruimere regeling zouden moeten krijgen. Dit voorbeeld bewijst maar weer eens dat dit systeem niet langer houdbaar is. Een werknemer die vrijwillig ontslag neemt, krijgt ook geen recht op WW.''

Ook regeringspartij PvdA is voor verdere versobering van het wachtgeld en gelijktrekken van de regeling met de WW. De PVV vindt al langer dat de complete regeling moet worden afgeschaft. Kamerleden hebben na hun vertrek recht op maximaal drie jaar en twee maanden wachtgeld, net zo lang als de WW voor gewone werknemers.

Kans klein
Wie vijf jaar voor zijn pensioengerechtigde leeftijd vertrekt en minstens tien jaar in de Tweede Kamer heeft gezeten, krijgt die hele resterende periode nog wachtgeld. Een Kamerlid verdient 7705,12 euro bruto per maand. De wachtgelduitkering bedraagt 80 procent van dat bedrag in het eerste jaar. Vanaf het tweede jaar is het 70 procent. Maar ondanks de kritiek is de kans klein dat er iets gaat veranderen.

De meeste partijen vinden niet dat voor de kwestie-Hachchi de hele wachtgeldregeling op de schop moet. ,,Na drie maanden wachtgeld moet je als politicus gaan solliciteren en passend werk accepteren,'' zegt VVD-Kamerlid Hayke Veldman. ,,En daar valt vrijwilligerswerk in de VS niet onder.''

Versoberen
Bovendien vinden de meeste partijen vinden dat de wachtgeldregeling de afgelopen jaren wel genoeg is versoberd. ,,Uit angst voor zakkenvullers te worden uitgemaakt, hebben politici de regeling al enorm uitgekleed,'' zegt bestuurskundige Mark Bovens van de Universiteit Utrecht. ,,Zo krijgen veel wethouders nog maar twee jaar wachtgeld en komen ze dan in de bijstand. In tegenstelling tot wat mensen denken, hebben veel oud-politici moeite betaald werk te vinden.''

Het zou onverstandig zijn om de regeling volledig af te schaffen, zoals de SP en de PVV willen, vindt Bovens. ,,Politici zijn geen gewone werknemers. Als een minister of wethouder weg moet, ligt dat niet altijd aan hemzelf. Het zou heel onverstandig zijn om voor dit geval de hele regeling af te schaffen. Want het moet aantrekkelijk blijven voor burgers om verantwoordelijkheid te nemen voor de publieke zaak.''

Drempel
Ook hoogleraar bestuurskunde Marcel Boogers van de Universiteit Twente is fel tegen verdere versobering. ,,Dat kan ertoe leiden dat mensen van wie het beter zou zijn als ze opstappen, nodeloos lang blijven zitten omdat ze anders in de financiële problemen komen. Bovendien zou het de drempel verhogen om de politiek in te gaan: dan gaan alleen mensen die genoeg geld achter de hand hebben, zo'n functie bekleden. Dat willen we ook niet, de drempel moet juist laag zijn om een publieke functie te bekleden.''

Boogers fronst wel zijn wenkbrauwen over het vertrek van Hachchi. ,,Ik heb het gevoel dat er meer aan de hand is dan alleen haar ambitie om campagne te voeren voor Clinton.''

Bron: AD.nl/ Suzanne Geuze en Hans van Soest © ANP