Met het bezoek aan zijn 'vriend' Vladimir Poetin keert Recep Tayyip Erdogan het Westen demonstratief de rug toe. De Turkse vrijage met Rusland zorgt voor onrust bij EU en NAVO.
Kort voor zijn vertrek naar Rusland geeft de Turkse president Erdogan het Westen nog eens flink onder uit de zak. De overeenkomst met de Europese Unie over de opvang van migranten kan de prullenbak in als de EU de beloofde visumvrijstelling voor Turken niet uitvoert. ,,De EU is niet oprecht'', aldus de president. Zij heeft de visumvrije toegang vertraagd wegens een geschil over de Turkse antiterrorismewetgeving en zorgen over de omvang van de repressie na de mislukte coup. ,,Het Westen heeft het Turkse volk in de steek gelaten'', zegt Erdogan verbolgen.
Mede om die reden zoekt de Turkse machthebber met zijn eerste buitenlandse bezoek sinds de poging tot staatsgreep zijn heil in Rusland, bij 'vriend' Poetin. Zij spreken elkaar vandaag in Sint-Petersburg, de geboortestad van de Russische president. ,,We maken een nieuwe start'', legt Erdogan uit. De ruzie met Poetin over het neerhalen door Turkije van een Russisch gevechtsvliegtuig in Syrië - volgens het Kremlin 'een dolksteek in de rug' - is bijgelegd. Erdogan bood deze zomer zijn excuses aan, waarna Poetin zich bereid toonde om een streep te zetten door de sancties waarmee hij Turkije zeven maanden geleden had gestraft. Strafmaatregelen die beide landen pijn hebben gedaan.
De Turkse toeristensector liep bijvoorbeeld zware klappen op omdat de Russische touroperators geen Turkse vakantiereizen meer mochten verkopen. Turkse agrarische producten mochten Rusland niet meer in. Op zijn beurt zag Rusland de aanleg van een belangrijke pijplijn voor de gasexport via Turkije vertraging oplopen. Moskou wil graag de eerste kerncentrale in Turkije bouwen en ziet Turkije als prima doorvoerland van Europese producten die het zelf niet mag invoeren als gevolg van westerse sancties na de Krim-annexatie.
Wantrouwen
,,Dit wordt een historisch bezoek, want onze landen kunnen veel voor elkaar betekenen'', verzekert Erdogan die genoeg heeft van het westerse wantrouwen jegens hem. De kritiek op de heksenjacht op Fethullah Gülen en diens aanhang - volgens Erdogan de kwade genius achter de couppoging - doet de verhoudingen ook geen goed. Turkije heeft sindsdien al uitgehaald naar Duitsland, Oostenrijk, Italië en de Europese Unie. Rusland daarentegen steunt Erdogan zonder enige zorg uit te spreken over diens optreden na de coup.
EU-bestuurders en NAVO-diplomaten in Brussel volgen de Turks-Russische vrijage met argusogen. Zij vragen zich af wat de gevolgen kunnen zijn voor de 'migratiedeal' met Turkije, het Turkse lidmaatschap van de NAVO en de strijd van de internationale coalitie in Syrië. Als Vladimir Poetin kan stoken in de relatie van Turkije met het Westen zal hij het niet laten. ,,Maar'', zegt veiligheidsanalist Fadi Hakura, verbonden aan de denktank Chatham House in Londen, ,,Turkije kan niet zonder het Westen. Rusland is geen alternatief, het kan het Westen niet vervangen. De strategische belangen van Turkije zijn westers gericht. Driekwart van de buitenlandse investeringen komt uit Europa, zijn veiligheid is verankerd met de NAVO. Turkije heeft met Rusland een beperkte economische en handelsrelatie, gebaseerd op gas, toerisme en bouw.''
Volgens Hakura kan Europa ook leren van de Turks-Russische vrijage. ,,Met Erdogan is het beter zaken doen als je hem hard aanpakt, zoals Poetin heeft gedaan. Met diplomatieke subtiliteiten kom je er niet'', aldus de analist.
Door Redactie AD Foto: EPA
Reactie plaatsen
Reacties