'Met de bijbel in de hand pleegde jij ontucht'

,,Eindelijk, eindelijk ben je ontmaskerd'', bijt een van zijn vermeende slachtoffers hem toe. Ze leest in de Dordtse rechtbank zelf haar slachtofferverklaring voor. Op twee meter van haar vroegere kwelgeest. ,,Met je zalvende gebeden. Je doet je voor als de zoon van God, maar op de Neshoeve was ik juist een prooi voor de duivel.''

Tranen
Haar stem stokt soms door de emotie. Van E. hoort het aan. Eerder tijdens de zitting is hij al in tranen uitgebarsten. ,,Ik kan dit niet plaatsen. Ik voel mij compleet machteloos.''

Ja, hij had seks met meerdere vrouwen in de instelling. In zowel de Neshoeve in Ridderkerk, van begin jaren 90 tot 2008, als in zijn meest recent opgerichte stichting: de inmiddels stilgelegde Hoeve Jedidja in Meerkerk.

Knuffeltherapie
Van E., die in 2006 werd vrijgesproken van het misbruiken van vrouwelijke cliënten, legde het vaak aan met de dames die hij onder zijn hoede had, geeft hij toe tegenover de rechtbank. Maar, zo stelt hij: er was nooit sprake van dwang. Bovendien waren de vrouwen geen cliënt, maar medewerkers. ,,U gaf ze taken. Maakte hen teamlid, terwijl ze zorg nodig hadden?'' vat de rechter samen. ,,Nee'', zegt Van E. ,,Wie teamlid was kreeg geen zorg meer, maar wel functioneringsgesprekken.'' En de aanrakingen waren soms zelfs 'helend''', aldus Van E., die ook een 'knuffeltherapie' zou hebben ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met aanrakingen.

De Neshoeve en Jedidja telden nogal wat oud-cliënten die er op vrijwillige basis, na een korte of lange behandeling, in loondienst of als vrijwilliger taken kregen. Ze bleven er wonen.

Manipulatie
Gek? Nee, volgens een getuige, die spreekt van 'geslepen manipulatie'. ,,Zelfs als ze erkennen dat het vrijwillige seks is: die vrouwen zijn beschadigd.'' De seks is, kortom, wel degelijk ongewenst. ,,Verkrachting met een pistool op je hoofd is afschuwelijk, maar dit is erger'', aldus een slachtoffer.

Een huisarts, die cliënten uit de Ridderkerkse Neshoeve behandelde, heeft verklaard: ,,Hij nam kwetsbare cliënten in dienst en maakte ze op die manier financieel afhankelijk.'' Daar had hij, zo bleek gisteren, nog meer trucjes voor. Zo zorgde hij ervoor dat alle cliënten de boerderij als hun woonadres registreerden. De zorg en het onderdak betaalden ze uit hun persoonsgebonden budget (pgb). Zomaar verhuizen was er dus niet bij.

Inpalmen
Het meest geraffineerd was Van E's manier van inpalmen. ,,Ik hield op een gegeven moment zo veel van hem. Als een dochter'', verhaalt een slachtoffer. En: ,,Pas achteraf dacht ik: welke therapeut dringt er nou op aan dat zijn cliënt een lingeriesetje koopt?'' Zij onderging ook een duivelsuitdrijving. ,,Sektarisch was het. Doodeng.'' Tegen Van E.: Met de bijbel in de hand pleegde jij ontucht.''

De vrouwen zijn beschadigd, meer dan vóór hun 'therapie', verklaart hun advocaat. Een afgevaardige van slachtofferhulp leest een verklaring van een vrouw voor: ,,Je leesbril. Met dat touwtje. Die je afdeed als de seks begon. Als ik nu bij mijn psychotherapeut zijn leesbril zie, raak ik in paniek. Hoe gruwelijk heb je mij misvormd?''

Wrok
De zitting wordt vandaag voortgezet. Dan is het woord aan de officier van justitie en de advocaten. Van E, die ruim een jaar vastzit, wordt verdacht van misdrijven gepleegd tussen 1997 en 2014. Het gaat om stelselmatige verkrachting, aanranding, en het door misbruik van overwicht dwingen van vrouwen tot ontuchtige handelingen.

Zelf ontkent hij alle aantijgingen en stelt hij dat zeker drie vrouwen samenspannen, uit wrok over het feit dat de relaties eindigden. Hij is misbruikt in zijn jeugd, vertelt hij. ,,Ik heb niks verkeerd gedaan.''

Vanuit de Dordtse rechtbank doet verslaggeefster Janneke Boluijt verslag

Door redactie AD  Foto: /Tekening Petra Urban