Belastingdienst mag inkomensgegevens huurders niet delen

Dit moet expliciet in de wet worden opgenomen, oordeelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State woensdag.

De zaak draait om een huurder die het er niet mee eens is dat de fiscus informatie over zijn inkomen aan zijn verhuurder heeft verstrekt.

Volgens de staatssecretaris van Financiën is het voor huurders niet mogelijk om zich hier tegen te verzetten, omdat de Belastingdienst sinds 2013 wettelijk verplicht is om die gegevens te delen.

Verhuurders hebben de gegevens nodig, omdat zij de huren van hogere inkomensgroepen in sociale huurwoningen harder mogen laten stijgen. Dit is bedoeld om huurders met hoge inkomens te stimuleren te verhuizen. Het kabinet hoopt scheefwonen zo tegen te gaan.

Wet

De Afdeling bestuursrechtspraak vindt dat deze verplichting "uitdrukkelijk en duidelijk" in de wet moet staan. "Zo'n expliciete wettelijke verplichting ontbreekt nu, terwijl die wel nodig is."

De Belastingdienst mag in principe ontvangen gegevens niet aan anderen geven, tenzij de wet de fiscus expliciet verplicht om de informatie te verstrekken.

De afdeling van de Raad van State vindt dat de overheid zo'n verplichting niet mag veronderstellen, als er alleen maar een nieuwe wettelijke regeling tot stand is gekomen. Ook het feit dat een dergelijke verplichting nodig is om een wettelijke regeling effectief uit te voeren, is niet voldoende.

Reacties

Minister Stef Blok (Wonen) zal woensdagmiddag een brief naar de Kamer sturen. De koepel van woningcorporaties Aedes wil de uitspraak eerst bestuderen.

De Woonbond gaat ervan uit dat er dit jaar geen inkomensafhankelijke huurverhoging doorgevoerd kan worden, omdat de wet niet op tijd aangepast kan worden. "Ook rijst bij ons de vraag wat dit betekent voor de mensen die de afgelopen drie jaar op onrechtmatige gronden een extra huurverhoging hebben gehad", zegt een woordvoerder van de Woonbond. De belangenorganisatie gaat onderzoeken of er voor hen een mogelijkheid is om dat geld terug te vorderen.

De organisatie heeft al langer kritiek op de inkomensafhankelijke huurverhoging. Er volgens de Woonbond bij deze aanpak te veel naar het inkomen gekeken, in plaats van ook naar hoe hoog de huur voor deze groep al is.

"Dan kun je het wel over scheefwonen hebben als iemand al 600 of 700 euro aan kale huur betaalt. Maar een deel van die mensen hoort gewoon in die sociale sector thuis. Die hebben een inkomen waarbij een huur van 600 euro helemaal niet weinig is."

Inkomensafhankelijke huurverhoging

Sinds 2013 kunnen verhuurders van sociale huurwoningen inkomensgegevens van hun zittende huurders opvragen. Als blijkt dat de bewoners behoren tot een inkomensgroep waarvoor sociale huurwoningen niet zijn bedoeld, dan mag de huur harder omhoog.

Dit moet het voor hen aantrekkelijker maken om te verhuizen naar een koopwoning of huurwoning in de vrije sector. In 2016 mag iemand met een inkomen van maximaal 35.739 euro een sociale huurwoning aangeboden krijgen. 

Percentages

Per 1 juli mogen de huren voor lagere inkomens tot en met 34.678 euro met maximaal 2,1 procent stijgen. Dat is de inflatie van 0,6 procent plus nog eens 1,5 procentpunt.

Voor middeninkomens tot en met 44.360 euro geldt een totale maximale huurverhoging van 2,6 procent. Voor mensen met hogere inkomens geldt een verhogingspercentage van 4,6 procent.

Voor het vaststellen van het inkomen, wordt naar het inkomen van 2014 gekeken. Verhuurders mogen zelf weten of ze de huren daadwerkelijk met de maximumpercentages verhogen.