Wie zijn man of vrouw verliest, krijgt voortaan hulp van een speciaal opgeleide vrijwilliger. 'De dood van mijn man zorgde voor een totale ontwrichting.' In Zwolle start zaterdag een proef, betaald door het ministerie van Sociale Zaken. Als het een succes is, wordt deze hulp uitgebreid naar de rest van het land.
De weduwe Monica During ondervond het aan den lijve: steun is zó belangrijk. Ze gaat lotgenoten helpen. 'Mensen hebben geen flauw benul hoe ingrijpend het is als je man overlijdt.' Monica (42) is haar woonkamer aan het verbouwen. Er komen paarse banken, gouden muren en een nieuwe vloer. ,,Ik hoef nu met niemand meer rekening te houden,'' grapt de Zwolse. Ze is weer bezig met de toekomst, merkt ze, en ze heeft zelfs al zin in de kerst.
Hoe anders was dat 1,5 jaar geleden, toen haar man Joop overleed aan longkanker. Haar fijne huisje-boompje-beestjeleven stond op zijn kop. ,,Het was een totale ontwrichting. Alles wat je hebt opgebouwd is weg. Geen toekomst meer, geen doel. Je hebt niks meer voor je gevoel. Het enige wat je doet is overleven. En soms denk je: waarom eigenlijk?''
Geen flauw benul
Haar zoon Daniël, toen 8 jaar, geeft haar een reden om elke ochtend weer op te staan. ,,Ik besefte meteen dat mijn zoon zijn vader voor de rest van zijn leven zou moeten missen. Ik moest ineens alleen het gezin draaiende houden. Die verantwoordelijkheid is zwaar. Veel mensen hebben geen flauw benul hoe ingrijpend dat is. Iemand zei tegen me dat het erger was geweest als ik mijn kind had verloren in plaats van mijn man.''
Monica kan er open over vertellen, een enkele keer slikt ze een traan weg. Ze gaf zich meteen op als vrijwilliger toen ze hoorde over het project voor weduwen en weduwnaars onder de pensioengerechtigde leeftijd. Als zij het overlijden van hun partner melden bij de gemeente Zwolle, worden ze na een paar weken gebeld met de vraag of ze behoefte hebben aan praktische of emotionele steun, of hulp bij het zoeken naar werk.
Met rouwen omgaan
Afhankelijk van de behoefte wordt een speciaal opgeleide vrijwilliger, zoals Monica, gekoppeld aan de weduwe of weduwnaar. Daarnaast worden leraren en werkgevers voorgelicht over hoe ze het beste met rouwen om kunnen gaan.
Als de proef na 1,5 jaar een succes blijkt, wordt hij uitgebreid naar andere gemeenten. Het ministerie van Sociale Zaken betaalt eenmalig 122.000 euro. ,,Het idee ontstond toen ik in gesprek raakte met jonge weduwen,'' zegt staatssecretaris Jetta Klijnsma. ,,Ze vertelden wat een impact het overlijden van hun partner op hun leven had en dat kwam zo hard bij me binnen. We hopen dat gezinnen sneller op verhaal komen als ze met iemand kunnen praten.''
Monica kan niet wachten tot zij andere jonge weduwen en weduwnaars kan bijstaan. Want de afgelopen maanden hebben haar flink wat levenslessen geleerd. Met stip op nummer één: accepteer hulp van familie en vrienden. En voor de omgeving van een nabestaande: bied hulp aan.
Pan eten brengen
,,Mensen zeggen al snel: bel me maar als ik je ergens mee kan helpen. Maar dat doen we niet zo snel. Het is een te grote stap om iemand te bellen en hulp te vragen. Zeg daarom: zullen we nu samen boodschappen doen? Ik heb dat zo gemist. Iemand die even een pan eten kwam brengen of de hond voor me uitliet. Ik stond 2 dagen na het overlijden van mijn man alleen in de Jumbo, dat was heel moeilijk.''
Mensen vinden het sowieso lastig om met je te praten als je man net is overleden, merkt Monica. Dat je op het schoolplein staat en bijna niemand iets durft te zeggen. ,,Ik snap dat het heel moeilijk is, want wat moet je zeggen? Maar zeg dát dan. Het maakt helemaal niks uit hoe je het precies verwoordt, aandacht betekent al zo veel.'' Ook praktische hulp wil Monica geven. Het telefoonabonnement van de overleden partner omzetten, bijvoorbeeld. En vertellen wat er allemaal financieel op je af komt.
Rouwen
Toen Monica in januari haar baan als receptioniste kwijtraakte, dreigde ze haar nabestaandenuitkering te verliezen in ruil voor WW. ,,Dat kwam zo hard bij me aan. Mijn man was dood en nu raakte ik ook nog mijn geld kwijt. Ik ben zo blij dat ik daar persoonlijk over gebeld werd door het UWV, want ik had geen idee.''
Maar het belangrijkste wat de jonge weduwe aan anderen kan bieden is een luisterend oor. ,,Rouwen is duizend keer je verhaal vertellen. Het is prettig om dat te delen met iemand die hetzelfde heeft meegemaakt. Ik had dat zelf heel fijn gevonden.''
ad.nl/ Deborah Jongejan / © AD/Dingena Mol.
Reactie plaatsen
Reacties