James Woolsey, veiligheidsexpert en voormalig directeur van de CIA is in Nederland. Voordat hij vandaag een lezing geeft, vertelt hij nu al over de aanslagen in België, de strijd tegen het kalifaat en hoop voor de toekomst. ,,We zijn heel lang verwend geweest, nu is het oorlog.''
Ooit was hij de baas van dé veiligheidsdienst in de wereld: de CIA. James Woolsey (1941) leidde 2 jaar lang de organisatie die verantwoordelijk was voor de val van regimes, voor de ontmaskering van spionnen. En die zelf ook spioneerde. Nu is hij in Nederland, voor het CIDI-symposium over terrorisme, Israël en internationaal recht. Hij brengt een sombere boodschap: we zijn in oorlog met het kalifaat.
En: het wordt de meest zware strijd denkbaar. Een strijd die nog decennia kan gaan duren en eerst erger zal worden voordat hij stopt.
Waarom duurt de strijd nog decennia?
,,We hebben te maken met een groep die niet alleen territorium heeft weten te bemachtigen, maar dat ook een rijk heeft gevestigd. Dat kalifaat zorgt dat IS een enorme aantrekkingskracht krijgt op mensen die bereid zijn ervoor te sterven. En in het kalifaat zien we de gruwelijkste martelingen en moordpartijen. Alles bedoeld om bang te maken. Wie niet voor het kalifaat kiest, voor de religie die daarbij hoort, wordt vermoord. Juist de religieuze wortels van IS maken het zo moeilijk te bestrijden.''
Het Westen heeft toch wel vaker voor uitdagingen gestaan?
,,Ja, maar we zijn eigenlijk heel verwend. Omdat we sinds de Koude Oorlog niet meer voor zo'n uitdaging hebben gestaan. Zelfs tijdens de Koude Oorlog niet. Toen hadden we te maken met een ideologie die al snel stervende was, op economisch én ideologisch gebied. En we hadden Gorbatsjov, die niet bereid was elk protest met tanks te smoren.''
De Russen wilden, kortom, leven, waar het kalifaat kiest voor vernietiging.
,,Na de Koude Oorlog dachten we alle problemen opgelost te hebben. En bam. Daar was het Midden Oosten. En dat is een blijvertje.''
Steken we daarvoor onze kop in het zand?
,,De religieuze component van IS wordt in Amerika niet benoemd. Als Obama het over IS heeft, spreekt hij van 'extremisme'. Terwijl het wel degelijk de islam is die dit probleem heeft uitgespuugd. Dat maakt de religie als geheel niet slecht, maar er is wel een deel van dat we moeten bestrijden. We kunnen pas een plan maken als we dat écht gaan benoemen. Zeker in de Verenigde Staten, die in de wereld toch een leidende rol hebben als het aankomt op actie tegen het kalifaat.''
Behalve het benoemen van problemen, wat kan het Westen doen?
,,We moeten met elkaar zorgen dat het kalifaat in elk geval geen extra terrein kan winnen. We moeten verder in de aanval, want je kunt een wedstrijd niet alleen winnen met een keeper. Daarna moeten we samenwerking zoeken met gematigde islamitische regimes. Dan kunnen we werken aan een hervorming van de islam.''
Maar dat zal geen tegengif bieden voor aanslagen vanuit dat kalifaat.
,,Nee. En zelfs als we uiteindelijk met een coalitie van Koerden, Jordaniërs en soennitische moslims het hart van IS - het kalifaat - vernietigen, is de kans groot dat we nog een lange tijd met aanslagen te maken hebben. Syrië is totaal verwoest. Dit kan nog decennia lang doorgaan.''
En op een ergere manier dan we nu in België hebben gezien, denkt hij. De aanslagen hebben Woolsey niet verrast. Misschien is de 'ouderwetse' manier waarop ze werden uitgevoerd nog het meest opmerkelijk: op cafés, vliegvelden, metro's.
Woolsey kijkt om zich heen in het café aan het Haagse Buitenhof. ,,We willen natuurlijk geen aanslagen meer op cafés als dit, op zonnige pleinen. Maar ik denk dat we nog veel meer gaan zien. Het zal eerst nog erger worden, voordat het minder wordt. Een vuile bom met radioactief materiaal, op een cruciale plek. Of een aanslag op het elektriciteitsnet. We zijn kwetsbaar. ''
De oud-CIA-baas heeft in België en Nederland zien gebeuren, wat hem zelf onder president Clinton overkwam: bezuinigen op de geheime diensten in tijden dat het goed gaat. ,,Ik was bijna elke dag bij het Congres om mijn 'budget' te verdedigen. Ook voor Europa geldt nu: de vakantie is voorbij, ga terug het klaslokaal in."
U klinkt weinig hoopvol.
,,Het kan een sleur worden om te praten over de toekomst in doemscenario's. Ik vind het daarom mooi om me vast te houden aan een gedicht van Carl Sandburg: 'Ik zag oude goden gaan en nieuwe komen..... Nu aanbid ik de hamer.' Want dat gereedschap kan vernietigen én opbouwen.''
http://www.ad.nl/ Door: Cyril Rosman en Carla van der Wal Foto: www.defenddemocracy.org
Reactie plaatsen
Reacties