Pleur op zeggen? Geen enkele Europese leider haalt het in zijn hoofd

Anne Saenen, correspondent in Groot-Brittannië, weet het zeker: "De Britse premier Theresa May zou nooit op de nationale tv 'pleur op' zeggen over overlastgevende allochtonen. Ze kan zich dat echt niet veroorloven."

En dat vinden ze niet alleen in Groot-Brittannië zo. Ook in Scandinavische landen zal de 'Statsminister' nooit een 'pleur-op'-je doen. Het debat over vluchtelingen is daar pittig, maar populistische straattaal die het onderbuikgevoel verwoordt, is ondenkbaar uit de mond van een Scandinavische leider.

Never

"Als baas van een land verlaag je je niet tot dat soort taal, vinden de Duitsers", zegt correspondent Jeroen Akkermans. "Merkel is bedachtzaam en laat zich niet verleiden tot dit soort straattaal. De leider van een land laat zich gewoon niet gaan."

De Italiaanse premier Matteo Renzi is qua taalgebruik het braafste jongetje uit de klas en gedraagt zich daar ook naar. En ook geen 'pleur op' in Parijs: de Franse premier Hollande staat bekend om zijn beschaafde taalgebruik.

Maar zijn voorganger Nicolas Sarkozy lette niet zo op zijn woorden, zegt Frankrijk-correspondent Stefan de Vries. "Bij een bezoek aan een buitenwijk in 2005 schreeuwde hij tegen de bewoners: 'U heeft genoeg hè, van dat tuig? We gaan u er van verlossen, we zetten er de hogedrukspuit op.' Een paar maanden later braken er enorme rellen uit in de voorsteden, mede aangewakkerd door deze agressieve uiting van Sarkozy."

'Dit is veelzeggend'

Het is dan ook veelzeggend dat Mark Rutte dit zegt, concludeert Arend Jan Boekestijn, historicus en voormalig politicus. "Dat onze leider dit soort cafépraat op nationale tv uitspreekt, betekent dat we minder politiek correct zijn geworden in Nederland. Sinds de Fortuyn-revolutie zie je dat in ons land. De taal is sindsdien harder en grover geworden. Dat is onze cultuur."

Maar nog veel opvallender, is dat Rutte ermee wegkomt. Boekestijn: " Zijn 'pleur op'-uitspraak slaat nergens op, omdat hij er helemaal niets mee oplost. Politici en media vallen wel over de uitspraak, maar niemand bijt echt door. Rutte komt ermee weg. In andere omliggende landen is dat echt ondenkbaar. Hollande, Merkel, May; geen enkele West-Europese leider zou hiermee nu wegkomen."

Hoe dat kan? "Omdat iedereen onder de indruk is van Ruttes debatkwaliteiten. Zijn status is blijkbaar zo hoog, dat hij veel meer speelruimte krijgt. De uitspraak heeft hem twee zetels opgeleverd in de peilingen."

Populistisch taalgebruik

Dat West-Europese leiders zich niet aan een 'pleur op' wagen, betekent overigens niet dat het er niet hard aan toe gaat in de West-Europese parlementen. Het debat verhardt tussen de 'gewone' politici, of je nu in Brussel, Londen of Parijs bent.

Wat tien jaar geleden ondenkbaar was om te zeggen, is nu geaccepteerd zien de RTL Nieuws-correspondenten. De aanslagen in Frankrijk hebben die ontwikkeling versneld. "Het wordt normaler gevonden dat politici hardere en scherpere taal spreken," zegt Boekestijn.

Fuck you

In geen enkel ander land worden migranten zo beledigd door politici als in Italië, vertelt correspondent Rethmeier. "Pleur op?’ Dat is nog niets met de ‘fuck you’ (Vaffanculo!) die hier in Italië zo af en toe in het parlement klinkt", vertelt Rethmeier. Soms ontaarden discussies in halve vechtpartijen, zo blijkt uit deze video:

Die harde taal komt vooral van de Italiaanse partij Lega Nord. Rethmeier: "Migranten worden ratten, muizen en wormen genoemd, om maar een voorbeeld te geven. Premier Renzi is keihard in zijn oordeel over dit soort uitspraken en noemt op zijn beurt de politici die zulke taal uitslaan ‘beesten'."

Harder en grover

Populistische politici, zoals Wilders en een Donald Trump, houden zich niet aan de spelregels van beschaafd en netjes taalgebruik, besluit Boekestijn. "Dat zie je in allerlei landen. In ons land heeft Wilders het debat harder en grover gemaakt. Andere politici volgen zijn taalgebruik. Maar dat Rutte, de leider van ons land, daaraan meedoet én er mee wegkomt, is opvallend. Dat zie je nergens anders in West-Europa."

Door de Redactie  RTL Nieuws:  Foto: VPRO