Moeder vreest voor lot van dochter Mandy bij IS

Het gezin vertrok vorig jaar zonder iemand iets te zeggen. Moeder Lana vreest dat het zestal zich heeft aangesloten bij Islamitische Staat (IS) in Syrië of Irak.

De vakantie is voorbij. Het is 11 mei 2015. Alle kinderen van de Goudse islamitische basisschool Al Qalam melden zich weer op het plein. Alle kinderen, behalve die van Mandy. Het drietal is - samen met ouders en hun net geboren broertje - vertrokken. De telefoon thuis wordt niet opgenomen wanneer de schooldirecteur belt. Een buurvrouw geeft aan geen kinderstemmen meer te horen in het huis naast het hare. Bestemming van het zestal? Onbekend.

Maar bange vermoedens zijn er direct. Het gezin - bestaande uit moeder Mandy, vader Yasser, twee zonen en twee dochters - leeft al jaren sterk geïsoleerd. Mandy gaat sinds enige tijd volledig bedekt over straat, zelfs haar handen zijn gehuld in donkere handschoenen. Contact met familie is er nauwelijks - Mandy's ouders en broer zijn sinds een paar jaar gebrouilleerd met het gezin.

Na vele zoekacties en uitgebreid recherchewerk krijgen de ouders van Mandy te horen: uw dochter heeft zich aangesloten bij Islamitische Staat. Ze zijn willens en wetens vertrokken naar het gebied, dat nu juist door zo vele duizenden is ontvlucht.

Kleintjes
Een klein jaar later is het inmiddels, en moeder Lana kan er nog steeds niet over uit. ,,Hoe kan een normaal denkend mens dit doen? Hoe kun je vier kleintjes meenemen naar zo'n gevaarlijk gebied?'' Lana: ,,Wij waren een doorsnee gezin. Twee hardwerkende ouders, school, vakantie - alles wat erbij hoort. Maar Mandy was nooit een gemakkelijke dochter. Als kind kreeg ze al hysterische buien als dingen anders gingen dan zij wilde. Ze was vaak heel jaloers. Ook wist ze soms de sfeer in huis zo te bepalen, dat wij spraken over 'een deken van negativiteit'.''

Lana stapte naar hulpinstanties als het RIAGG. ,,Daar hoorden we dat ze een normaal, maar moeilijk kind was.'' Achteraf denkt Lana dat er wat anders aan de hand was. ,,Het woord 'borderliner' kenden we nog niet in die tijd, maar Mandy had zeker symptomen. Heel chaotisch, zwart-witdenkend. Vaak riep ze dat ze liever niet geboren had willen worden.''

Toen Mandy krap aan volwassen werd, leerde ze een Egyptische man kennen: Yasser. Haar ouders hadden direct een onprettig gevoel. ,,Maar wat doe? Je kind is 18, volwassen. Ze dreigde met hem mee te gaan naar Egypte.'' Zijn grip op haar werd steeds zichtbaarder. ,,Mandy had in die tijd veel vrienden op MSN. Vaak ook mannelijke vrienden.'' Yasser vond dat niks. ,,Hij begon haar te intimideren, ze moest haar wachtwoord geven. De mannelijke vrienden werden verwijderd.''

Dagelijks trok hij de banden strakker aan. ,,Alles moest ze vertellen en verantwoorden. Via de computer, want hij verbleef toen in Egypte. Mijn man heeft regelmatig haar koptelefoon van haar hoofd gepakt en in de microfoon geschreeuwd dat hij moest ophouden. Maar ze was blind, verliefd.'' Het tweetal trof elkaar ook in levenden lijve - met grote gevolgen. ,,3 maanden na hun eerste contact vertelde Mandy dat ze een kind verwachtte.'' Mandy's ouders hadden vanaf dat moment maar één doel voor ogen: zorgen dat Mandy niet naar Egypte zou vertrekken. ,,We regelden een visum voor Yasser, zodat Mandy haar kind in Nederland kon krijgen.'' 

Egypte
Het eerste kleinkind was een zoontje, inderdaad in Nederland geboren. Maar kort daarna vertrokken ze alsnog naar Egypte, waar ze een appartementje op zeven hoog betrokken. Mandy raakte volkomen geïsoleerd. Religieuze uitingen speelden een steeds grotere rol in haar leven. Ze ging een hoofddoek dragen. Het leven in Egypte bleek hard, ook omdat Yasser niet aan het werk kwam. ,,Het drietal keerde terug naar Nederland. Omdat ze niets anders hadden, kwamen ze bij ons in wonen.'' Zwaar voor de ouders, maar ook fijn. ,,Zo konden we een oogje in 't zeil houden.''

Al snel werd een dochter geboren. De sfeer in het huis, waar nu zes mensen onder een dak woonden, verslechterde snel. Vooral door de houding van Yasser, stelt Lana. ,,Hij begon agressief te worden als hij het verkeerde te eten kreeg, of te laat.'' Uiteindelijk slaagde Mandy er in een baan te vinden en na een tijdje betrok het gezin een huurhuisje in Gouda. ,,We kwamen er regelmatig en zagen onze dochter veranderen. Letterlijk: van 69 kilo naar 112 kilo. Ze kreeg uitslag in haar gezicht van de stress en begon zich in een galabeya (traditionele Arabische jurk, red.) te kleden. Ook dat geeft niet, maar er was niets meer over van die vrolijke meid met dat lange, blonde haar.''

Conflict
De verhouding tussen schoonmoeder Lana en Yasser bekoelde nog meer. ,,Ik zei hoe ik over de situatie dacht en dat beviel hem niet. Mandy nam het in alle ruzies altijd voor hem op. We voelden ons steeds minder welkom in hun huis.'' De familieverhouding escaleerde, door een conflict over de Koran. ,,Wij vroegen om een goede Koranvertaling en benaderden daarvoor de islamitische basisschool waar onze oudste kleinzoon naartoe ging. Dit maakte Yasser furieus: hij vond het totaal ongepast dat ik, zonder hoofddoek, de schooldirecteur had aangesproken en stelde dat ik alle kansen voor Mandy om een baan op die school te krijgen - iets wat ze ambieerde - had vergooid.''

Het verhaal bleek niet te kloppen. ,,Ik heb de basisschooldirecteur gebeld, hij gaf aan dat hij mijn vraag helemaal niet ongepast had gevonden. Nadat ik dit mijn dochter ge-sms't had, volgde snel antwoord: ik was niet meer welkom.'' Onvoorstelbaar, stelt Lana. ,,Als moslima je moeder 'weggooien' is een schande.'' Ook Mandy's broer en vader vervreemdden steeds meer. Twee kinderen werden nog geboren in een huishouden, waar nauwelijks geld binnenkwam. ,,Onze dochter liep in de ziektewet in verband met haar rug.''

Vertrokken
Mei 2015 staan de agenten voor de deur van Lana en haar echtgenoot. ,,Ze vroegen ons of wij wisten waar onze dochter was. We legden uit dat we al een paar jaar geen contact meer hebben.'' Net voor de meivakantie was het zestal vertrokken, kreeg ze te horen. ,,Vanaf dat moment is de recherche gaan zoeken. En bleek dat Mandy en Yasser zich naar alle waarschijnlijkheid hebben aangesloten bij IS.''

Niets is er sindsdien meer vernomen van het zestal. ,,We weten niet eens of ze nog in leven zijn. Ze hebben niet half door wat ze iedereen die van ze houden hebben aangedaan. We bidden dat we onze dochter en haar kinderen ooit weer zullen zien, maar we weten niet in hoeverre de kleintjes al zijn beschadigd?'' Lana vervolgt: ,,Er zijn meer ouders, die op deze manier hun kinderen hebben verloren aan IS. Wij wensen voor iedereen dat ze ze ooit weer in de armen kunnen sluiten. Levend en gezond.''

Dit verhaal is op verzoek geanonimiseerd, uit angst voor represailles. Ook het onherkenbaar maken van de personen op de foto's is om die reden gebeurd

Anne Kompagnie/ AD.nl/ © Facebook