In Nederland is in korte tijd veel kennis en ervaring op het terrein van contraterrorisme verloren gegaan.
Toen de terreurdreiging ogenschijnlijk was verminderd, zijn cruciale netwerken en capaciteit afgebrokkeld. Dit constateren onderzoekers van de Universiteit Utrecht, die de contraterrorisme-strategie 2011-2015 hebben geëvalueerd. Vandaag is hun rapport naar de Tweede Kamer gestuurd.
De belangstelling voor terreurbestrijding ebde weg, zowel op nationaal als lokaal niveau, na de afronding van het Actieplan Polarisatie en Radicalisering in 2011. Het dreigingsniveau stond al enkele jaren (sinds 2009) op 'beperkt' en ook internationaal leek het terroristisch gevaar te zijn geslonken. Zelfs in het Midden-Oosten bloeide de hoop vanwege de 'Arabische Lente'. Beleidsmakers hadden andere zaken aan hun hoofd: bestrijding van de economische crisis, de invoering van een reeks bezuinigingen en reorganisaties, zoals die van de Nationale Politie.
Nederland is altijd uitgegaan van de 'brede aanpak' met zowel repressieve als preventieve maatregelen. Daar zijn veel partijen bij betrokken, van (internationale) inlichtingendiensten, politie en het Openbaar Ministerie (OM), tot een reeks van sociale partners. Vooral die laatste categorie is na 2011 verwaarloosd, constateren de onderzoekers.
Ministeries geen lid
Zo waren bijvoorbeeld de ministeries van Onderwijs en Sociale Zaken geen lid van het Gezamenlijke Comité Terrorismebestrijding, waarin landelijke partners hun beleid afstemmen. Ze hadden geen specifieke rol meer en investeerden nauwelijks nog in contraterrorisme.
Dat veranderde in 2013, nadat de eerste golf Nederlandse strijders naar Syrië was vertrokken en de Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en veiligheid (NCTV) het dreigingsniveau weer opschaalde naar 'substantieel'. Sindsdien zijn weer trainingsprogramma's uit de grond gestampt en nationale en lokale overlegstructuren nieuw leven ingeblazen.
Dat bleek in de praktijk niet zo eenvoudig. Organisaties die de verbinding legden tussen de overheid en migrantengemeenschappen, zoals het platform Forum en het Landelijk Overleg Minderheden (LOM), waren ontmanteld. Veel gemeenten hadden hun banden met netwerken van sleutelfiguren en islamitische organisaties laten verslappen. Bij het slaan van nieuwe bruggen naar kwetsbare groepen stuiten ambtenaren nogal eens op wantrouwen of desinteresse.
Door Redactie Volkskrant: Janny Groen Foto: ANP
Reactie plaatsen
Reacties